BVSC đánh giá, với nhu cầu nội địa tăng trưởng tốt và các biện pháp cắt giảm nguồn cung mạnh tay, bức tranh ngành thép Trung Quốc đã trở nên sáng sủa hơn, ảnh hưởng từ sự dư thừa công suất của Trung Quốc đối với ngành thép thế giới đã giảm đáng kể.
Cụ thể, theo BVSC, sản lượng tiêu thụ nội địa tăng khiến sản lượng xuất khẩu của Trung Quốc giảm mạnh 31% trong 11 tháng 2017. Cùng với đó, tồn kho thép Trung Quốc trung bình trong 2 năm 2016-2017 giảm 25% so với giai đoạn 2014-2015 và đang ở mức thấp nhất trong vòng 4 năm trở lại đây.
Hiệp hội thép Thế giới dự báo tổng tiêu thụ thép toàn cầu năm 2018 tăng 1,6% nhờ nhu cầu tăng trưởng từ các quốc gia đang phát triển và quá trình phục hồi kinh tế thế giới.
Với nhu cầu tiêu thụ ổn định và cắt giảm công suất tại Trung Quốc, DBS dự báo chênh lệch cung cầu thép thế giới năm 2018 ở mức 9 triệu tấn, giảm 10% so với 2017 và giảm 75% so với giai đoạn 2014-2016.
Trong giai đoạn 2014 – 2016, nhu cầu tiêu thụ nội địa của Trung Quốc yếu và dư thừa công suất đã khiến các doanh nghiệp thép nước này chấp nhận thua lỗ, bán dưới giá thành để đẩy mạnh xuất khẩu.
Năm 2016, Việt Nam đã áp dụng thuế tự vệ đối với các sản phẩm thép nhập khẩu từ Trung Quốc. Kết quả là sản lượng nhập khẩu phôi thép từ Trung Quốc giảm mạnh, giá bán tăng và các doanh nghiệp trong ngành đã có những kết quả kinh doanh rất khả quan sau khi áp thuế.
Cạnh tranh không lành mạnh và phá giá của Trung Quốc đã ảnh hưởng tới rất nhiều nước lân cận và hàng loạt các biện pháp chống bán phá giá được thực thi trong giai đoạn này. Tính đến nay, thép Trung Quốc đang phải chịu 121 rào cản thương mại.
BVSC cho rằng, vai trò bảo hộ của thuế tự vệ gần như đã không còn ý nghĩa. Hiện tại, tình hình tài chính các doanh nghiệp thép Trung Quốc đã khỏe mạnh hơn rất nhiều so với giai đoạn 2014-2016.
Thêm vào đó, giá phôi và thép xây dựng tại Trung Quốc còn đang cao hơn tại thị trường Việt Nam nhờ chính sách kích cầu tiêu thụ và thắt chặt nguồn cung. Do đó, thuế tự vệ với mục tiêu bảo vệ các doanh nghiệp thép trong nước hiện gần như đã không còn ý nghĩa.
BVSC cho hay trong giai đoạn 2018 – 2020, Trung Quốc sẽ tiếp tục thực thi các biện pháp cải cách ngành thép để tăng tính tập trung, loại bỏ các doanh nghiệp yếu kém và giảm tình trạng dư thừa công suất. Do đó, tình trạng chấp nhận bán lỗ như năm 2015 để xuất khẩu được hàng và gây ảnh hưởng tới các quốc gia lân cận sẽ khó có thể xảy ra.
